Bilgi PAYLASIM Sitemiz

Aldığınız bilgisayar artık isteklerinizi tam olarak karşılayamıyor. Gün geçtikçe gerek oyun, gereksede uygulamalar için artan performans ihtiyacı, sisteminizin yavaş çalışmasına neden oluyor. Fark ettiniz ki uzun süre dokunmadığınız sisteme müdahale etmeniz gerekli. Peki ama nasıl olucak bu ? Eski sisteminizi atıp yerine yenisini almak kuşkusuz en etkili yol. Ama bunu yapmadan önce sisteminizi eski haline getirebilecek bazı bilinmeyenleri dikkatlice uygulamanızı tavsiye ederiz. Unutmayın, ister işlemci olsun, isterde anakart, hatta kullanılan bellekler veya ekran kartları olsun, hepsinde ayrı ayrı yapabileceğiniz, ufak tefek değişiklikler sisteminizin performansını önemli derecede artırabilir. Bu yüzden lafı fazla döndürmeden ilk performansınızı artıracak taktiğe geçelim.

Bellek Deyip Geçmeyin!
PC sisteminde bulunan DDR belleklerde yapılan ufak tefek değişikliklerin performansınızı önemli derece yukarıya taşıyacağı bir gerçek. Bunların en kolay olanı ise tek bellek modülü dışında ikili bellek modülleri kullanmanız. Dual Channel olarak isimlendirilen teknoloji sayesinde bellek bant genişliği ve bununla beraber sistem performansınızı %10 oranına kadar çıkarabilirsiniz.

Intel serisi anakartlar ise 865 yonga setinden sonra bu teknolojiyi destekleyebiliyorlar. AMD cephesinde ise aynı teknolojiyi Socket 940 anakartlarını satmaya başladığından beri kullanıyor. Bu hesaba göre üç yıldır kullanılan bir sistemde bu güncellemenin anakartınızdada olması gerekir. Dual Channel teknolojisinde ise iki tane 1 GB kapasiteli DDR belle, 1 tane 2 GB bellekten daha hızlı çalışır. Dikkat etmeniz gereken nokta ise, her iki belleğin modüllerinin de en azından aynı kapasiteye sahip olması ve Dual Channel yuvalarında yer alması. Anakartlara baktığımızda bellek yuvalarında çoğunlukla dört tane olduğunu ve iki farklı renkte olduğunu görürsünüz. Böyle bir durumda iki farklı bellek modülünü aynı renk bellek yerine takmak yeterlidir. Dediğimiz gibi bu teknoloji için en yüksek performansı alabilmeniz için her iki bellek modülünün aynı olması gerekiyor.

İşte bu platform meydana getirildiğinde bellek arayüzü 64 bitten 128 bite kadar çıkabiliyor. Bunun anlamı bellek bant genişliğinin iki katına çıkmasıdır. Bunu şu örnekle daha rahat anlatabiliriz. Tek bir tane 800 Mhz’lik DDR2 bellek takıldığında, bellek bant genişliği 6.4 GB/Saniye olarak belirlenir. Dual Channel tekniğiyle ise bu rakam 12.8 GB/Saniye’ye kadar çıkabilmektedir.

Yapılan bazı testlerde Dual Channel tekniğinin %3 ile %9 arasında bir performans artışı sağladığı belirlendi. Bu testte ilginç olan ise bellek kapasitesi ikiye çıkarıldığında, performansın doğru orantılı olarak artmamasıydı. Bu nedenle, bellek kapasitesinin iki katına çıkarılması beklediğiniz artışı size yansıtmayabilir. Bunun yerine Dual Channel tekniğini kullanmak veya belleklerin çalışma değerlerini değiştirmek çok daha güzel ve kaliteli sonuçlar verecektir.

Bellek Değerlerindeki Değişim
Para harcamadan sistem performansınızı arttırmanın en iyi yolu kesinlikle belleklerin zamanlama değerlerini ve çalışma frekanslarını değiştirmektir. Aldığınız her bir bellek belirli miktarda çalışma frekansına sahiptir. Aynı zamanda birçok anakartın BIOS ayarlarındada bellek değerleri arttırılabilmekte. Bellek çalışma frekanslarını 20 Mhz gibi küçük adımlarla yükseltmek, BIOS ile çok yakın olmayan insanlar için uygun çözüm yollarından biri. Bellek modüllerinde her zaman saat hızı belirleyici bir rol oynamıyor. Nedeni CAS Latency yani Column Address Strobe Latency adlı işlemin çok daha fazla bir rol oynamasıdır. CAS Latency veri akışı ile okuma komutu arasındaki süreyi yansıtır. Bu şekildeki belleklerde RAS Precharge Delay/Time ve RAS-to-CAS-Delay değerleride bildirilir. Gösterilen değerlerin küçük olması daha makuldür.

Raid Her Probleme Çözüm
Dual Channel’a benzeyen bir yöntem sabit disklerde de bulunmakta. Çalışma mantığı her ne kadar değişik olsa da performansı artırmak için en az iki tane sabit diske ihtiyaç duyuluyor. RAID teknolojisi hem IDE, hemde SATA olan disklerde kullanılabiliyor. Buradaki tek koşul anakartın üzerinde bir RAID kontrol yongasının bulunmasıdır. Bunun için kesinlikle anakartınızın özelliklerine bakmanız gerekmekte. 2 farklı RAID kontrol yongası vardır. Biri anakartın güney köprüsünde bulunan diğeri ise anakartın dışında harici olarak bulunan ve Silicon Image veya Broadcom tarafından üretilen yongalardır. RAID ayarı anakartın BIOS veya açılırken görünen RAID yonga setinin menüsünden gerçekleşir. Diskler bildiğiniz şekilde birbirine bağlanır, burada farklı bir bağlantı şekli yoktur. Uygulamanız gereken tek işlem iki diski RAID menüsünden seçmek ve RAID değerini 0 o olarak seçmek. Yalnız bu işlemi yaparken disklerde olan tüm verilerin silineceğini unutmayınız. Yani bu işlemden sonra kullanıcağınız işletim sistemini yeniden yüklemeniz gerekiyor. Disk seçimi RAID performansını etkiler, mesela SATA diskler, IDE disklere göre daha hızlıdır. Bu yüzden bu işlemi yaparken SATA diskler kullanmanız daha mantıklıdır. RAID 0 seçiliyken tüm disklerin ön bellek değerleri toplanır. Yani 32 MB önbellekli bir disk kullandığınızda, bu sisteminize iki katı olarak yani 64 MB olarak yansır. Bu durum disklerin kapasiteleri içinde geçerlidir. İki adet 250 GB lık harddisk RAID 0 seçiliyken 500 GB olarak gözükür. Bu arada yüksek performans için disklerin döngü hızlarıda önemli bir faktördür. 5400 RPM’lik bir disk 7200'lük bir diske göre çok daha fazla yavaştır. Masaüstü sistemleri için şu anda piyasada bulunan en hızlı seçenek 10 000 RPM’dir. Ama bu seçeneğin bütçenize çok fazla uygun olmayacağınıda belirtmek isteriz.

Ekran Kartını Zorlamak
Bir çok kullanıcı için ekran kartının tam bir performansla çalışması hayal ürünüdür. Bu kartlara yönelik olarak yapılan işlemler özellikle 3B performansını olumlu şekilde etkiliyor. Durum böyle oluncada her zaman en güncel sürüceleri kontrol etmeniz gerekir. ATI ve Nvidia gibi büyük üreticilerin sitelerinde her zaman yeni, güncel sürücüler yayınlanır. Bu sürüceleri her zaman takip etmeniz sizin için çok önemli bir fayda sağlayacaktır. Bu sürücüler hem ufak tefek hataları düzeltmekle kalmıyor hemde 3B performansını arttırıyor.

Bu alanda uygulanabilecek başka bir yöntem ise ekran kartlarının çekirdek ve bellek hızlarını arttırmaktır. Genellikle kullanıcılar bu işlemden çekinsede, artık yazılımların bunu kendi kendine rahatça ve güvenli bir şekilde yapabilmeleri günler geçtikçe daha çok kişiyi cesaretlendirmektedir. Örneğin, ekran kartınızın çekirdek ve bellek çalışma frekanslarını öğrenmeniz önemlidir. Bu değerleri bildikten sonra ATITool çalıştırılabilir. Bu yazılımın en belirgin özelliği hem çok fazla bilgisi olmayan kullanıcılara hemde profesyonellere hitap ediyor olmasıdır. Çok bilgisi olmayan kullanıcıların seçebileceği en iyi tercih “Find Max Mem” ve “Find Max Core” butonlarıdır. ATITool ekran kartının maksimum düzeyde çalışabilmesi için bu seçenekleri aktif ettikten sonra otomatik olarak ayarlar. Bu işlem genelde çok uzun zaman alır, hatta bazen sistem kilitlenene kadar testler devam eder. Sonra sistemi tekrardan başlatmak ve ekran kartını en yüksek performansda çalışmaya hazır duruma getirilir.

Çift Kartlı Sistemler
3B performansınızı arttırmanın başka bir yoluda Crossfire ve SLI teknolojilerini seçmektir. Kısaca Multi-GPU olarak adlandırılan bu sistemde, iki ekran kartı tek bir ekran kartı gibi çalışır. Bu teknolojiye adım atabilmeniz için mutlaka Crossfire ve SLI teknolojilerini destekleyen ana kartlara ihtiyacınız vardır. SLI, Nvidia’ya mahsus olduğundan nForce SLI yonga seti bulunan bir anakart kullanılmalıdır. Çünkü bu teknoloji diğer hiçbir yonga setinde görev yapamaz. ATI nin üretmiş olduğu Crossfire teknoloji daha uyum sağlar. Intel ve AMD yonga setlerinde rahatlıkla çalışabilen bu teknoloji için anakartın üzerinde iki adet PCI-X 8 ya da PCI-X-16 yuvası bulunmalıdır. Bu teknolojide önemli olan bölüm kullanacağınız her iki anakartında aynı grafik işlemcisine sahip olmasıdır. Crossfireda ise farklı işlemciler çalışabilir. SLI ya ad Crossfire her ikide bir köprü bağlantısı gibi çalışır. Bu köprüyü taktıktan sonra standart ekran kartı kurulumu yapılır. Bu kurulumu yaparken dikkat etmeniz gereken en büyük husus ekran kartı ayarlarından Crossfire veya SLI modunun aktif hale getirmektir.

Bu iki teknolojiden birini kullandığınızda bile sistem performansında %30 a varan bir oranda artış yakalamanız mümkündür. Her iki teknolojide genellikle orta seviye anakartlar için avantajlıdır. Çünkü kullanacağınız iki adet orta seviye anakartı birleştirerek bir adet yüksek seviye anakartın vereceği performansı yakalamış olursunuz. Bu teknolojinin tek negatif yanı ise toplam güç tüketimini gözle görülür bir şekilde arttırmasıdır.

İşlemciler ve Anakart
Yazının en önemli ve çok merak edilen bölümüne geldik şimdi. İşlemcinizle ve anakartınızla performans artışı mümkün. Bu yöntem genellikle kullanıcılar tarafından çok fazla merak edilmesine rağmen korkulan bir yöntem olduğu için genelde uygulanmıyor. Çünkü bu işlemi yaparken oluşabilecek bir hata sistemin bir daha çalışmamasına neden olabilir. Fakat günümüzde gelinen son noktada korkulabilecek bir durum yok. Artık BIOS ayarlarına girip, oradan hız artışıyla ilgili ayarları yapmak artık çok fazla tercih edilen bir yöntem değil. Her işlemi Windows altında çalışan kolay arayüzlü programlar sayesinde yapmak mümkündür. Mesela, birçok anakart firmalarının, ürünlerinin yanında ücretsiz olarak verdikleri hız aşırtma yazılımlarından yararlanabilirsiniz. Gigabyte, MSI, Asus gibi üretcilerin hepsinin kendine ait programları var. Sizin yapmanız gereken tek işlem bu programlardan birisini kurmak ve adım adım işlemleri takip etmektir. Bu sırada kullanıcıların tek dikkat etmesi gereken nokta, işlemcilerinin FSB değerleridir. Bu değerleri öğrenmek için CPU-z adlı programdan yararlanabilirsiniz. Bu program sayesinde işlemcinin, FSB değeri, voltaj değerleri ve çarpanı öğrenilir.

Yapılan bazı incelemelerde işlemcilerin yüksek frekans değerlerinde sahip olduğunda, oldukça verimli sonuçlar verdiği tespit edilmiş durumda. Fakat burada bir konuya dikkatinizi çekmek isterim, bu işlem çok fazla abartılmamalı. Çünkü sistem böyle çalışabilir fakat çok fazla yük altında çalışan bir işlemci çok fazlada hata yapar. Bunun anlamı sistemde heran bir donma yaşanabileceğidir. Yapılan araştırmalara göre yine Intel işlemcilerinin bu iki Bus frekansı kadar bir artışla kolaylıkla baş edilebildikleri ortaya çıkmıştır. Unutmadan değinelim, özellikle eski işlemcilerde, işlemcinin fan yuvasını temizlemek ve ordaki tozları üflemek size özlediğiniz performansıda geri getirebilir. Tabi bu işlem içinde işlemcinin fanını söküp yeniden macunlayıp yerine çok dikkatli bir şekilde takmak lazım. Bununla birliktede anakartın BIOS ayarlarıda güncellenebilir. Fakat bu işlemi sadece anakartınızın çalışmasından memnun olmadığınız vakitlerde gerçekleştirmelisiniz.

Vista İçin Özel Performans
Windows Vista kendine özel bir performans arttırmaya yardımcı olan teknolojiye sahiptir. Readyboost olarak isimlendirilen bu teknoloji USB belleklerin Superfetch tekniğini kullanması ile çalışıyor. Bu sistem sayesinde en çok kullandığınız verilen sistem belleğinde değil, USB bellekte saklı tutuluyor. Readyboost’un en kötü yönü ise yüksek kapasiteli verileri saklayamamasıdır.

Uzun lafın kısası, sistem performansınızı arttırabilmeniz bilinenden çok daha kolaydır. Teknolojinin hızla gelişmesi, hız aşırtma tekniklerinin çoğalması vede yazılım destekleri sayesinde bu işlem çok rahat bir şekilde gerçekleşiyor.